Τη φετινή σχολική χρονιά αποφασίσαμε να «επενδύσουμε» πάνω σε ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα που φέρει τον τίτλο «Βιομηχανικό παρελθόν δύο πόλεων Ναύπλιο-Βόλος» με απώτερο σκοπό σε πρώτο στάδιο τη γνώση της τοπικής ιστορίας του πρόσφατου παρελθόντος και τον προβληματισμό για τους όρους οικονομικής ανάπτυξης και σε δεύτερο στάδιο την ικανότητα να συγκρίνουμε τη βιομηχανική ζωή και δύναμη στις δύο πόλεις.
Το Ναύπλιο και ο Βόλος είναι δύο παραθαλάσσιες πόλεις με λιμάνι που τον προηγούμενο αιώνα αποτέλεσε βασικό παράγοντα της εμπορικής δραστηριότητας της ευρύτερης περιοχής τους. Το λιμάνι τους βοήθησε στην εμπορία και την εξαγωγή των τοπικών τους προϊόντων και συνέβαλε στην ανάπτυξη μικρών τοπικών βιομηχανιών.
Μία από τις βασικές επιδιώξεις μας ήταν να μπορούμε ύστερα από την εκπαιδευτική επίσκεψη στο Βόλο να δώσουμε μία απάντηση στα πολλαπλά ερωτήματα που μας απασχολούσαν όπως: «Τι απέγιναν οι παλιές βιομηχανίες στις δύο πόλεις;» «Πόσο σημαντικό ρόλο διαδραμάτιζαν εκείνη την εποχή;» «Συνεχίζουν να αποτελούν σήμερα ″μνημείο″ ανάμνησης του παρελθόντος ή αξιοποιούνται με διαφορετικό τρόπο τα βιομηχανικά κτίρια που δεν είναι σε λειτουργία;» «Ποιες ήταν οι συνθήκες εργασίας τότε και ποιες καταστάσεις οδήγησαν τις βιομηχανίες σε παρακμή;» Τα ερωτήματα αυτά και πολλά άλλα άρχισαν να αναδύονται στο μυαλό μας με το πέρασμα του χρόνου και ανυπομονούσαμε να ανακαλύψουμε τα μυστικά των βιομηχανιών.
Αρχίσαμε να μαθαίνουμε για τα γεωργικά προϊόντα της Αργολίδας που κατά κύριο λόγο επεξεργάζονταν οι τοπικές βιομηχανίες (ΡΕΑ, ΠΕΛΑΡΓΟΣ, ΚΥΚΝΟΣ, ΑΝΘΟΣ κ.α.) καθώς και για τα προϊόντα κεραμοποιίας, καπνού, σιτηρών που επεξεργάζονταν ανάλογες βιομηχανίες στον Βόλο. Προς την ίδια κατεύθυνση, πραγματοποιήσαμε και ορισμένες συνεντεύξεις με ειδικούς και με ανθρώπους που είχαν δουλέψει παλαιότερα σε κάποιες από τις βιομηχανίες αυτές προκειμένου να μας μεταφέρουν το εργασιακό κλίμα που επικρατούσε και να αποκαλύψουν ορισμένες πτυχές των βιομηχανιών που ίσως μέχρι και σήμερα παραμένουν κρυφές.
Στο πλαίσιο της επίσκεψης τόσο στην καπνοβιομηχανία όσο και στην κεραμοποιία στον Βόλο και της συζήτησής μας με έναν ειδικό στο Μουσείο Πόλης συμπεράναμε ότι οι βιομηχανίες του Βόλου δεν ξεχάστηκαν στον χρόνο και δεν ξεθώριασε η αδιαμφισβήτητη αξία τους. Αντιθέτως συνεχίζουν να «λειτουργούν», πολλά κτήρια από αυτές έχουν ενταχθεί στον πολεοδομικό ιστό της πόλης και χρησιμοποιούνται για κοινωφελείς ή αναπτυξιακού χαρακτήρα σκοπούς ( Τοπική Αυτοδιοίκηση, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, ιδιωτική πρωτοβουλία). Άλλα, αφού ανακαινίστηκαν, παραμένουν ως εκθέματα θα μπορούσαμε να πούμε, που οι περισσότεροι επισκέπτες στο Βόλο θέλουν να θαυμάσουν για να έρθουν πιο κοντά σε εκείνη την εποχή και να γνωρίσουν τον τρόπο λειτουργίας τους.
Με μεγάλη λύπη διαπιστώσαμε ότι οι περισσότερες βιομηχανίες του Ναυπλίου σε αντίθεση μ’ αυτές του Βόλου αν και δεν υστερούσαν ούτε σε ποιότητα ούτε σε αξία, εγκαταλείφθηκαν και δεν αξιοποιούνται κατάλληλα σήμερα με αποτέλεσμα πολλοί να αγνοούν την ιστορία τους ή ακόμη και την ύπαρξή τους. Εξαίρεση αποτελεί, το ″Φουγάρο″ που αποτελεί ένα ιδιόμορφο κέντρο πολιτισμού και φιλοξενεί πλήθος δημιουργικών εκδηλώσεων και καλλιτεχνικών εκθέσεων . Επίσης, το εργοστάσιο ″Πελαργός″, στο οποίο σποραδικά διεξάγονται θεατρικές παραστάσεις και μουσικές συναυλίες.
Το πρόγραμμα αυτό ήταν ένα όμορφο ταξίδι γνώσεων και εμπειριών και πραγματοποιήθηκε κάτω από τις πιο κατάλληλες συνθήκες. Η άριστη συνεργασία καθηγητών-μαθητών και η ανεξάντλητη δίψα των τελευταίων για γνώση ήταν οι δύο σημαντικότεροι παράγοντες επιτυχίας του προγράμματος!!
υπεύθυνοι καθηγητές: Σοφία Πανταζή, Παναγιώτης Μαυρόγιαννης
Δείτε την παρουσίαση του προγράμματος σε PDF: